A. Gellii: Noctium Atticarum. Libri XX.

378 S. Aus der Bibliothek von Prof. Wolfgang Haase, langjährigem Herausgeber der ANRW und des International Journal of the Classical Tradition (IJCT) / From the library of Prof. Wolfgang Haase, long-time editor of ANRW and the International Journal of the Classical Tradition (IJCT). - leicht berieben, Buchrücken ausgeblichen, Kopfschnitt angregraut, Bleistiftanmerkung auf Vorsatz, Seiten angegilbt, einige Seiten weisen Knicke auf, etwa 10 Seiten fehlen (raus geschnitten). - PRAEFATIO Pauca tantum habeo, quae de codicibus Gellianis praemittam. Nam cum ex apparatu largissimo editionis maioris Hertzii, quid de consanguinitate et stemmate librorum statuendum esset, mea opera inquisivissem idque cum iis, quae in amplissima praefatione ille, cuius in Gellio laborem laudare superfluum, imitari velle ambitiosum est, congesserat, contulissem, omnia fere iam occupata esse minime mirabar. Nam ad eandem metam omnes, qui in his campis decurrant, perventuros esse in propatulo est, neque ex additamentis, quae ex Hertzii schedulis Fr. Kuhn composuit, quidquam fundamenti illius ratiocinationibus detrahitur. Itaque cum acta agere videri possim, si, quae cum illo equidem statui, proponam, tamen, ut commodo eorum, qui hac editione usi ad alterius semper commentationem se relegari aegre ferant, inserviam, paucis verbis, quomodo libri Gelliani inter se cohaereant quidque de singulis existimandum sit, explanabo. Pauca et parva, de quibus melius Hertzio iudicasse mihi videor, aut, ut modestius agam, in quibus ille rem non plane absolvit, facile, qui in his quaestionibus morantur, perspicient. Opus Gellianum propter nimiam magnitudinem in duas partes minime pares a librariis divisum cum'esset, accidit, ut liber octavus inter aevum Macrobii et saeculum nonum deperiret servatis eius lemmatibus in codicibus deterioribus; eandem ob causam, cum membra duo illa discerpti scriptoris non ante saeculum XIV/XV in unum corpus redierint, de utraque parte separatim nobis dicendum est. Ac primum quidem ut ad priorem partem vertamus, in libris I—VII1) ars critica tribus praecipue membranis nititur, quibus accedunt summae et aetatis et auctoritatis codex quartus, sed laciniis tantum servatus, et quintus ex Carrionis fere solius collatione notus.2) Sunt vero illi tres: P Codex bibi. nat. Parisin. 5765 (P), saec. XHI, qui omittit I 1—2, 10 et desinit VII 4, 3 in verbis ictus solis. Codex Lugduno-Bat. Gronovianus 21, olim Rottendor- R fianus (R), variis manibus scriptus, plerisque saec. XII, desinit VI 20, 6. Lemmata desunt. V Codex Vaticanus 3452 (V), saec. XIH, incipiens ab indice capitulorum omissa praefatione. Hos libros ex eodem archetypo fluxisse satis evincunt eaedem lacunae, cum I 4, 3; 22, 5 n 6, 12; 20, 2; 21, 3 HI 13, 3 IV 1, 12; 15, 3 VI 9, 17 al. tum capitis I 2 exeuntis et ineuntis 3, eadem additamenta perversa HI 17, 5 V 18, 9 VI 9, 17, eadem menda I 3, 19; 24; 25; 28; 29; 7, 1; 13, 10 n 6, 20; 14, 2 HI 17, 5 IV 11, 3; 14, 3 al.; eum fuisse cohaerentibus litteris exaratum iisque uncialibus docent verba male distincta, ut 13, 9; 30; 11, 12; 12, 14; 15, 1 (R) H 18, 10; 24, 7; 26, 11 HI 14, 20; 18, 5 IV 2, II VI 3, 6, et litterae commutatae A et B I 3, 23 sua eunda, B et R I 3, 27 permissoque HI 16, 20 sepius, P et F I 3, 28 per me 7, 20 inperpectiusque II 8 lemm. pacta, P et I VI 11, 4 perpoparet, B et R heberet (R). Quorum testium non qui antiquissimus, idem optimus est. Immo ita meliores evadunt P et V artiore vinculo inter se conexi, ut paululum incertus haeserim, num ex hac editione, cui non opus erat tota congerie lectionis, plane abiciendus esset ille R, quippe qui manifesta vestigia corruptelae et interpolationis traxerit. Nam immutavit verba synonymis, ut praef. 11 (bis) I 11, 10 II 22, 14; 15 III 10, 11; 12, 2; 17, 1 IV 9, 4 VI 1, 3; 18, 11; transpositis verbis e medio ad clausulam sicciorem verborum tenorem restituit, ut1) IV 12, 1 derelictui habuerat 18, 9 omnis pecunie omnisque praede scriptas esse dixit V 6, 8 obsidione sunt liberati VI 4, 3 venire sub corona dicebantur, et maiore mutatione V 12, 5 neptunus pater et mars pater ei saturnus pater ianus pater coniuncte didi sunt etc., quamvis non desint, quibus etiam solitum ordinem perturbaverit contraria libidine; omisit, quae non placebant, ut I 3, 13 initio exempli Ciceroniani subito abrupti post verba utendum esse nil nisi usque ibi pro verbis arbitror — turpitudo sequatur addiderit; similiter I 15, 13; sed addidit quoque, quo Gellium corrigi et locupletari putabat, ut praef. 12 eracliti ad ephesii recte, quod ad rem, sed ex suo ingenio, ut etiam V 2, 4 pro regem scripsit alexandrum. Luculenter vero, quanta levitate et paene arrogantia grassatus sit, demonstrat III 10, 3—9 (et 12 sqq.), ubi suam doctrinam pro Gelliana venditans plane removet verba germana abhorrens quasi scientiam illam abstrusiorem, sed ad Macrobium lectorem relegat scribae officio non satisfaciens, litterati viri gloriam frustra affectans. Neque vero habet, quod nimis iactet.